Adwent na Warmii.

Drugi wieniec  był wieszany pod sufitem w pierwszą niedzielę adwentu. Wianek był zrobiony z gałązek świerkowych przeplatany czerwoną wstążką. Umieszczano na nim świeczkę, którą uzupełniano w każdą kolejną niedzielę następną – ostatecznie na wianku znajdowały się cztery świeczki. Pod koniec adwentu chodzili po wioskach przebierańcy. Na Warmii nazywano ich rogolami albo rogalami, bowiem częstowali domowników lub byli częstowani pączkami w kształcie kwadratu z zakończeniami jak różki. Wśród rogoli byli niedźwiedź, koza, baba oraz bocian. Baba miała ze sobą kosz na podarki. A były nimi produkty żywnościowe i drobne pieniądze. W czasie adwentu pieczono pierniki. Jeśli słońce zachodziło w czerwonej łunie mawiano, że aniołki w niebie pieką pierniki, a łuna to odblask z anielskiego pieca. Wyrabiano ponadto marcepany, bez których, podobnie jak bez pierników, nie mogła się obyć wigilia na Warmii. Adwent był także czasem wykonywania ozdób choinkowych z kolorowego papieru, bibuły, słomy, nasion różnych roślin. Oprócz tych ozdób na choince zawieszano jabłka, cukierki i orzechy. Mniej więcej tydzień przed wigilią w Olsztynie i innych większych miastach regionu odbywały się wielkie jarmarki godowe, na których czyniono ostatnie zakupy. Jeśli w domu były dzieci wracający z jarmarku ojciec „gubił” jabłka, cukierki, czy pomarańcze, które dzieci zbierały. Podczas adwentu, podobnie jak i dziś, przeprowadzano generalne porządki w domu i zagrodzie, przygotowywano też zapasy żywności i paszy dla zwierząt, ponieważ w czasie Godów obowiązywał zakaz pracy, obwarowany sankcjami o charakterze magicznym. Nie wolno było prząść na kołowrotku, rżnąć sieczki i w ogóle wykonywać prac wymagających okrężnego ruchu, gdyż w przeciwnym razie mogły urodzić się cielęta z zaszytymi pyskami, w obejściu mogły się też pojawić wilki. Nie wolno było smażyć skwarków, bo to sprowadza wszy ani gotować grochu, bo to powoduje wrzody.

Ilustracja-Anna Rok w Elementarz gwary warmińskiej. Wierzenia, zwyczaje i obrzędy. Barczewo 2014

Na podstawie:

·         Chłosta Jan,Doroczne zwyczaje i obrzędy na Warmii, Olsztyn 2009.

·         Szyfer Anna, Zwyczaje, obrzędy i wierzenia Mazurów i Warmiaków, Olsztyn 1968.

·         Warmiacy i Mazurzy. Życie codzienne ludności wiejskiej w I połowie XIX wieku, red. Bogumił Kuźniewski, Olsztynek 2002.

·         Lewandowska Izabela, Cyfus Edward, Elementarz gwary warmińskiej. Wierzenia, zwyczaje i obrzędy. Barczewo 2014